"LET THERE BE LIGHT" Ministries
home  |  Cebuano Tracts

ANG  MGA  GINHARIAN  SA  KALIBUTAN

     Sa mga nahisulat nga kasaysayan sa tawo, ang pag-umol sa mga panghitabo sa pagbangon ug pagkahulog sa mga ginharian, daw napahinabo tungod sa kabubut-on, gahum, paniguha, ug kalaki sa tawo. Apan diha sa pulong sa Dios, diin ang tabil na-iway, atong makita nga ang mga kalihokan sa tawhanon nga mga panghitabo, ang mga ahensya sa maloloy-on nga Dios nagapasangpot sa mga tumong sa Iyang kaugalinong kabubut-on.
     Ang pimakamatin-aw nga pagpadayag niini makita sa ikaduhang kapitulo sa Daniel. Dinhi gipakita ang tibook nga han-ay sa kasaysayan gikan sa panahon ni Daniel hangtud sa atong presente nga panahon.

     Sa panahon niini nga mga panghitabo, si haring Nabucodonosor ug ang iyang ginharian sa Babilonia maoy naggahum sa tibook kalibutan kanhi.
     Usa ka gabii ang hari nagapamalandong kon unsay mahitabo sa umalabot nga pahahon. Sa iyang pagtan-aw sa siyudad nga iyang gigamhan, iyang nakita nga daw dili kini madaog; niadto nga panahon walay himan nga panggubat nga makabunkag sa iyang mga paril. Nalibutan kini sa tubig sa suba sa Euphrates. Ang suba nagaagi sa tunga sa siyudad, apan sa bahin diin kini nagasulod sa siyudad adunay dagkong mga ganghaan sangko sa ilalom sa tubig. Sa luyo sa mga ganghaan, subay sa kilid sa suba, adunay mga paril nga adunay mga ganghaan nga nagapasulod ug tubig sa siyudad. Kini masirad-an sa mga dagko nga tumbaga nga mga ganghaan, busa kon adunay bisan kinsa nga makalapus sa unang mga ganghaan sa gawas nga paril nga agianan sa suba, dili gihapon sila maka sulod sa siyudad gawas kon ablihan ang mga tumbaga nga ganghaan.


USA KA MAHINUKLOGON NGA DAMGO

     Samtang nagpamalandong siya niini ug kon molungtad ang iyang ginharian hangtud sa kahangturan, si Nabucodonosor nahikatulog. Niadtong gabhiona nagdamgo siya ug usa ka mahinuklogon nga damgo, apan sa iyang pagmata dili niya kini mahinomduman. Apan iyang gibati nga kini nga damgo nagdalag tubag sa iyang pangutana bahin sa umalabot nga panahon.
     Diha-diha dayon gipatawag ni Nabucodonosor ang tanang maalam nga mga tawo sa iyang giharian aron sa pagtabang kaniya sa paghinumdom sa iyang damgo ––sa paggamit sa tanan nilang kalaki sa espiritismo, astrolohiya, okulto, ug salamangka. Gitigum ang tanang mga maalam apan dili nila mapahayag sa hari ang iyang damgo pinaagi sa tanan nilang kalaki. Sa dihang nakaamgo siya nga kini sila mga manglilimbong ug dili makatabang kaniya, ang hari nasuko sa tumang kasuko nga iyang gisugo ang ilang pagpadakup ug pagbilanggo sa pagpaabot sa ilang silot sa kamatayon. Si Daniel ug ang iyang mga kauban giila usab nga mga maalam apan wala napatawag sa atubangan sa hari. Apan karon naapil sila sa pagpadakup.
     Gihangyo ni Daniel ang pagpalangan sa sugo sa pagsilot uban sa saad nga iyang ihatag sa hari sa madali ang iyang gipangandoy nga kasayuran. Niadtong gabhiona gipasaka nila sa atubangan sa Dios ang ilang hangyo nga makahibalo sa damgo ug sa hubad niini. Nasayud sila nga pasidunggan sa Dios sila nga nagahatag Kaniya sa ilang hingpit nga pagsalig, busa nangatulog sila nga nagsalig sa hingpit nga ang kabubut-on sa Dios maoy matuman. Niadtong gabhiona, sa Iyang kalooy, gipadayag sa Dios kang Daniel ang damgo sa hari uban ang hubad niini, sa ingon niana nagapakita nga bugtong Dios lamang ang nasayud sa umalabot.


USA KA MAKAHULOGANON NGA LARAWAN SA MGA GINHARIAN

     Kini nga mahinuklogon nga damgo usa ka damgo bahin sa dakong larawan nga ang ulo bulawan. Ang iyang dughan ug mga bukton salapi. Ang iyang tiyan ug mga paa tumbaga. Ang iyang mga bitiis puthaw, ug ang iyang mga tiil ug napulo nga mga tudlo sa tiil nasagol nga puthaw ug yuta nga kolonon (tan-awa ang Daniel 2:28-33). Sa tataw nga pagpahayag giingon nga ang Babilonia maoy gisimbolohan sa ulo nga bulawan (Tan-awa ang Daniel 2:37-38). Ilalum sa paggahum ni Nabucodonosor, gitigum sa Babilonia ang bulawan sa tanang nilang nadaog nga mga nasod, sa ingon niana nahimo siya nga pinakasapian nga nasod sa mga butang karaan.
     Apan ang gahum sa mga nasod o mga tawo dili makita sa gitoohan nga gidaghanon nga bahandi, o tungod kay daw dili gayud siya madaog, apan sa pagsabut ug pagtuman sa kabubut-on sa Dios. Ang ilang kaugmaon nag-agad sa pagdawat sa mga laraw sa Dios alang kanila.
     Ang ginharian ni Nabucodonosor sa Babilonia milungtad lamang hangtud sa paggahum sa iyang apo nga si Belsasar, sa pag-abot sa ikaduhang nasod nga gisimbolohan sa dughan ug bukton nga salapi. Sa kasagaran, ang ubus nga ginharian mabuntog sa labing kusgan nga ginharian, apan ang tagna nagpahayag nga dili kini mao ang kahimtang (tan-awa ang Daniel 2:39). Sa larawan, ang kasaysayan sa mga nasod ni-uswag gikan sa ulo ngadto sa mga tiil, ug ang matag kabalhinan makita sa metal nga ubus ug kalidad kay sa gisundan niini.


ANG BABILONIA NAGUN-OB

     Ang hiniusa nga kasundalohan sa Media ug Persia ni-asdang sa Babilonia. Nabuntog ang Babilonia ug namatay si Belsasar ––ang katapusan nga hari sa Babilonia, ug dayon si Darius nga hari sa Media mipuli paggahum (tan-awa ang Daniel 5:28-31).
     Kapin sa gatusan ka mga tuig kanhi, gipadayag sa Dios pinaagi kang Isaias ang paagi diin ang Babilonia mabuntog ug siya nga magamando niini (tan-awa ang Isaias 44:27-28, 45:1-2). Ilalum sa pagmando ni Cyrus sa Persia, gipatipas sa mga kasundalohan sa Media ug Persia ang suba sa Euphrates sa mubo nga panahon. Niini nga panahon misulod sila sa siyudad agi sa kanhing agianan sa suba nga namala. Apan gihapon unta sila makasulod kon wala napasadi nga binuksan ug wala bantayi sa mga tigpanalipod ang mga ganghaan nga tumbaga samtang ang hari ug ang iyang mga dungganan nga mga tawo nagpista ug nagpahubog (tan-awa ang Daniel 5).
     Ingon nga ang salapi ubus ug kalidad kay sa bulawan, ang Media ug Persia, usab, ubus sa Babilonia sa bahandi ug kaluhoan. Sanglit ang ginharian sa Persia labaw sa kusog sa kasundalohan, dili kini makatupong sa bahandi ug edukasyon sa Babilonia. Ang ginharian sa Persia milungtad sa duha ka gatus mga tuig, gikan sa 539 ngadto sa 331 B.C.

     Ang sunod nga ginharian sa tumbaga nagsimbolo sa ginharian nga mibuntog sa Persia. Kita nasayod gikan sa kasaysayan nga ang kasundalohan sa Persia gibuntog sa mga Griyego, ilalum sa pagmando ni bantugang nga Alexander sa tulo ka panggubat (Granicus, sa 334 B.C.; Issus, sa 333 B.C.; ug Arabela, sa 331 B.C.) diin ang Grecia nahimong sunod nga kagamhanan sa tibook kalibutan. Kini nga panghitabo sa kasaysayan gipakita usab sa matin-aw sa laing panan-awon nga nadawat ni Daniel, nga nahisulat sa kapitulo 8, diin gisaysay nga ang ginharian sa Persia mabuntog sa Grecia (tan-awa ang Daniel 8:2-8, 20-21). Ang tumbaga usa ka metal nga galamiton kaayo sa mga Griyego. Sila usab ang nagpasiugda sa paggamit sa tumbaga sa mga hinagiban ug kalasag.
     Ang mga kasundalohan sa Grecia nabuntog sa Roma, nga gisimbolohan sa mga bitiis nga puthaw, sa gubat sa Pydna sa 168 B.C. Dayon ang Roma migahum sa kalibutan gikan sa 168 B.C. hangtud sa A.D. 476, sa diha nga siya mihural sa mga misulong nga mga mabangis nga mga tribu sa amihanang Europa.
     Sa kapin sa 500 ka mga tuig, ang Roma daw dili madaug. Ang iyang mga bandila mikayabkayab gikan sa mga isla sa Britania ngadto sa suba sa Euphrates, gikan sa Amihanang Dagat ngadto sa Sahara. Ang iyang mga Caesar gisimba ingon nga mga dios, ug pinaagi sa iyang kusog ang kalibutan nahimong usa ka dakong bilanggoan. Sa pinulongan sa magsasaysay nga si Edwaed Gibbon, ““Ang pagsukol makalaglag, ug walay kalagmitan ang pagkagiw.”” The Decline and Fall of the Roman Empire, vol. 1, p. 190.
     Sa diha nga nagun-ob ang Roma, ang iyang teritoryo nabahinbahin sa napulo ka bahin nga karon mao ang mga nasod sa Europa. Ingon nga ang puthaw ug yuta nga kolonon malig-on sa usa ka bahin ug gabok sa lain nga bahin, mao usab ang kahimtang niining napulo ka nasod sa Europa nga gisimbolohan sa mga tiil ug napulo ka mga tudlo. Ingon nga ang puthaw ug yuta nga kolonon dili mosagol o magakatapot sa usa ug usa, mao nga kini nga mga nasod dili gayod magkahiusa sa hingpit ingon nga usa magmamando nga kagamahanan sa kalibutan.

     Sa napulo’g lima ka gatusan ka mga tuig, mga gamhanan nga mga tawo naningkamot sa pagpabanhaw sa kadungganan sa karaan nga ginharian sa Roma, sa paghiusa sa mga nagkalainlain nga mga nasod sa Europa. Sugod kang Charlemagne ug ngadto kang Charles V, Louis XIV, Napoleon, Kaiser William II, Adolph Hitler ––bisan pa nga may mga panahon nga daw hapit na makab-ot ang ilang tumong, silang tanan nangapakyas. Pito ka gagmayng pulong sa diosnong panagna ang nibabag sa ilang mga dalan: ““Sila dili magakatapot sa usa ug usa”” Daniel 2:43. Ug ang mga kanasoran sa Europa, pinaagi sa ilang kaugalingon ug sa ilang mga kaugalingon, dili gayud magkahiusa ingon nga usa ka kagamhanan nga magamando sa tibook kalibutan pag-usab!


ANG DAMGO WALA PA NATUMAN SA HINGPIT

     Apan dili pa kini mao ang katapusan sa damgo. Gipadayag usab nga sa panahon niini nga mga ginharian ang Dios sa langit magatukod sa Iyang ginharian nga walay katapusan. Kini nga ginharian sa pagkamatarung, nga gihulagway ingon nga usa bato nga minglapdos sa larawan sa iyang mga tiil, magpdayaon sa pag-uswag hangtud nga malukop ang tibook kalibutan, ug walay bisan usa sa mga kagamhanan sa kalibutan nga makasumpo niini (tan-awa ang Daniel 2:34-35, 44).
     Bisan pa nga daghan nga mga hari ug kagamhanan ang naninguha sa paglumpag kang Kristo ––nga gisimbolohan sa Dakong Bato (tan-awa ang 1 Corinto 10:4), ug nakiggubat batok sa ginharian ni Kristo sa matarung nga sumusunod, apan walay nagmalinapuson ni magmalinampuson niini. Si Kristo ug ang Iyang ginharian mogahum nga labaw sa tanan, ang Iyang himaya ug kamatuoran molukop sa tibook kalibutan sama nga ang mga tubig naglukop sa kadagatan (tan-awa ang Habacuc 2:14). Ug ang tanang mga dautang nasod sa kalibutan madugmok ngadto sa pagkapolbos sa pag-balik ni Kristo, ang Dakong Bato, sa mga panganod sa langit.


ADUNA PA’Y PANAHON SA PAGPATIHULOG SA IMONG KAUGALINGON SA BATO

     Higala, modulo ka ba kang Kristo karon nga adlaw, sa pagpatihulog sa imong kaugalingon ug pagpadugmok sa imong kasingkasing, sa paghinolsol sa tanan nimong mga sala ug sa pagbangon sa bag-ong kinabuhi uban sa kahigayunan sa pagbaton sa kinabuhing dayon kon magpabilin nga matinumanon hangtud sa katapusan? O magpabilin ka ba nga mapahitas-on ug sa pagka-dili-mahinosolon, sa paghawid sa imong mga sala hangtud sa panahon nga ulahi na ang tanan, ug sa pagpaabot nga ang Dakong Bato maoy molapdos kanimo sa pag dugmok kanimo ngadto sa pagkapolbos ––nga walay kalauman sa kinabuhing dayon? Hinigugma nga magbabasa, gusto ka ba nga ang makagagahum nga Bato ang molapdos kanimo ug ug ikaw mawala? O gusto ka ba nga makakita ug dalangpanan ug matagoan niini nga Bato ug maluwas? Naa kanimo ang pagpili.
     “Patalinghugi ang akong pagtu-aw, oh Dios; atimana ang akong pag-ampo. Gikan sa kinatumyan sa yuta, magtu-aw ako kanimo, sa diha nga ang akong kasingkasing malumsan na: mandoi ako ngadto sa bato nga hataas pa kay kanako. Kay ikaw mao ang usa ka dalangpanan alang kanako, usa ka malig-ong torre gikan sa kaaway.” Salmo 61:1-3.

     “Sumulod ka sa bato, ug tumago ka diha sa abug, gikan sa kalisang kang Jehova, ug gikan sa himaya sa iyang pagkahalangdon.” Isaias 2:10.

     “Kanimo, oh Jehova, modangup ako: ayaw gayud ako itugyan sa kaulawan. Luwasa ako diha sa imong pagkamatarung, ug bawia ako: ikiling kanako ang imong igdulungog, ug luwasa ako. Himoa nga ikaw maoy puloy-anan ko nga bato, diin ako modangup sa kanunay: ikaw naghatag ug sugo aron sa pagluwas kanako; kay ikaw mao ang akong bato ug akong kuta.” Salmo 71:1-3.

     “Ang tanan nga gihatag kanako sa Amahan moari gayud kanako, ug siya nga moari kanako dili ko gayud igasalikway.” Juan 6:37.